Bộ Thương mại Hoa Kỳ quyết định áp mức thuế quan nặng lên các sản phẩm thép vận chuyển từ Việt Nam nhưng được cho là có xuất xứ Trung Quốc vì né thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp của Mỹ.

Hải quan Mỹ sẽ thu thuế chống bán phá giá 199,76% và thuế chống trợ cấp ở mức 256,44% đối với thép cuộn cán nguội (cold-rolled steel) sản xuất tại Việt Nam bằng thép chất nền (substrate) có xuất xứ Trung Quốc.

Mỹ cũng sẽ đánh thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp tương tự đối với thép chống gỉ (corrosion-resistant steel) và thép cuộn cán nguội từ Việt Nam có nguồn gốc là thép cuộn cán nóng (hot-rolled steel) do Trung Quốc sản xuất.

Các nhà sản xuất thép Hoa Kỳ năm 2015 và 2016 đã áp thuế quan với hàng hóa Trung Quốc, nhưng lại thấy mặt hàng này du nhập vào Hoa Kỳ thông qua các nước trung gian như Việt Nam.

Bản tin Reuters cho biết Bộ Thương mại Hoa Kỳ cho biết mức thuế quan áp đặt lên thép Việt Nam sẽ giống với Trung Quốc, nếu dùng nguyên liệu thép cán nóng Trung Quốc.

Chưa hết, thuế quan sẽ đội thêm 25% thuế mặc định theo quy định "Mục 232" của Đạo luật Thương mại mà chính quyền của ông Donald Trump quy định đối với các mặt hàng thép và nhôm.

Bộ Thương mại Hoa Kỳ giữ nguyên quan điểm rằng 90% vật liệu thép Việt Nam có xuất xứ từ Trung Quốc, dựa trên một phát hiện của Liên minh Châu Âu vào tháng 11 năm ngoái.

Hoa Kỳ là nguồn thị trường nhập khẩu thép lớn thứ hai của Việt Nam, chiếm 11,28% nhưng không đáng kể so với thị trường ASEAN, vốn chiếm hơn 67%, theo báo cáo thị trường nội địa của Hiệp Hội Thép Việt Nam.

Bản quyền hình ảnhHOANG DINH NAM/GETTY IMAGES

Cũng theo báo cáo này, Trung Quốc vẫn là nguồn nhập khẩu thép nguyên liệu lớn nhất của Việt Nam, với gần hơn 1 triệu tấn trong quý I, nhưng chỉ chiếm khoảng 34% tổng lượng thép thành phẩm, giảm từ 50% so với các năm trước.

Ông Chu Đức Khải, Phó Chủ tịch kiệm Tổng Thư ký Hiệp hội Thép Việt Nam nói với Báo Trí Thức Trẻ hồi tháng 3 rằng dự báo xuất khẩu ngành thép Việt Nam vào 2018 sẽ bị chững lại.

Cũng theo ông Khải, những tháng đầu 2018, khi chưa bị áp thuế, doanh nghiệp thép Việt Nam và doanh nghiệp nhập khẩu Hoa Kỳ tăng cường nhập lô hàng.

Hiệp hội dự đoán tốc độ tăng trưởng thép chỉ ở mức 5-7% so với 2017, với lượng thép xuất khẩu giảm, nhưng thị trường nội địa không bị ảnh hưởng hoặc còn tăng, theo ông Khải.

Ông Khải nói sẽ phải tùy thuộc vào Chính phủ trong việc tham vấn với chính phủ Mỹ và bộ thương mại Mỹ để Việt Nam được miễn thuế.

Hiện Việt Nam đang đứng số 12 trong số 20 nguồn thép nhập khẩu vào Mỹ.

"Chúng ta phải chứng minh được là các sản phẩm xuất khẩu vào Mỹ chỉ dùng cho công trình xây dựng thông thường, với việc nhập khẩu chỉ chiếm 1,67% (của Hoa Kỳ) thì đó là lượng rất nhỏ so với con số hàng năm nước Mỹ nhập khẩu là trên 30 triệu tấn.

"Điều đó sẽ không tác động nhiều đến an ninh quốc phòng, công ăn việc làm và lao động của Mỹ. Không ảnh hưởng nhiều đến các nhà sản xuất thép của Mỹ," ông Khải nói với báo Trí thức trẻ hồi tháng 3.